Grammatik-Lehrbuch in filipinischer Sprache. Wir haben als Mustertexte die Einleitung, eine
typische Seite des Lehrbuchtextes und zwei Gruppen von Beispielsätzen ausgewählt. Die erste
Gruppe der Beispielsätze (aus dem Kapitel über Substantive) kann als typisch für das Buch gelten.
Die zweite Gruppe sind Beispielsätze zu enklitischen Adverbien. Diese Sätze zeigen eine syntaktische
Struktur bezüglich Prädikat und Subjekt, die deutlich von dener der anderen Beispielsätze
abweicht.
Die Einleitung ist von P.B.P. Pineda, dem früheren Vorsitzenden der Komisyon sa
Wikang Filipino des philippinischen Erziehungsministeriums.
Paunang salita |
P-Pr | P-S | RF | Verb |
|
P-N* | P-N | /PS | - | Ang balarila ... ang
kauna-unahang opisyal na aklat ... |
P-J | P-N | /PS | - | Matagal ding ginamit
sa mga paaralan ang nasabing aklat, ... |
P-N | P-V | /YPS | VA | Sa katotohanan, hanggang sa kasalukuyan ay
ilan pang mga guro ang gumagamit ng mga aklat na ... |
P-A/E | P-N | /IC | - | ... sapagkat wala silang magamit
na mga aklat na makabago. |
P-V | P-N | /PS | VP | Mababanggit ditong matagal nang binalak ng dating
Surian na rebisahin ang Balarila ... |
P-V | P-N | /PS | VP |
upang ... ay maiangkop ito sa mga pagbabago sa kakanyahang ... |
P-V | P-N | /SYP | VP | Ngunit ..., ang balak na pagrebisa
sa aklat ay hindi totohanang naharap ng aming tanggapan ... |
P-V | P-N | /PS | VP | Ikinalulugod ng Komisyon ang pagkakaroon ng mga
kawikang tulad nina Dr. Alfonso O. Santiago at Prop.
Norma G. Tiangco na |
P-V | P-N | /PS | Va | nagsikap na matugunan ang isang malubhang
pangangailangan. |
P-N | P-N | /PS | - | Sila ang ilan sa
matatapat na kawika na |
P-V | P-N | /SYP | VP | ang natatamong kaalaman sa linggwistika ay
pinupuhunan hindi upang ... |
P-V | P-N | /SYP | VP |
Ang aklat na ito nina ... ay inirerekomenda ng Komisyon na gamitin ng mga
guro upang ... |
P-V | P-N | /PS | VP | Matatagpuan sa aklat na
ito ang maraming bagay na ... |
P-V | P-N | /PS | VP | Mapapansin
din ang pagsisikap ng mga awtor na ... |
P-V | P-N | /PS | VP | ... ilarawan ang Filipino bilang isang
natatanging wikang may kakanyahang ... |
P-J | P-N | /SYP | - | Sa ibang salita, ang kanilang
pagkakalarawan sa wikang Filipino ay hindi na gaanong katulad ng ... |
P-V | P-N | /PS | VP | Binabati ko ang mga awtor sa kanilang
natatanging ambag na ito na |
P-J | P-V | /PS | VP | tiyak na malaki ang maitutulong sa pag-aaral sa
gramatika ng wikang Filipino. |
Ngalan ng mga Letra ng Alpabeto 1 |
P-Pr | P-S | RF | Verb |
|
P-N | P-N?V | /SYP | VP | Isa pang sinasabi ng ilan ay ito: |
P-V | P-N | /SYP | VP | Kung ang tawag daw o ngalan ng mga letra ng
ating alpabeto ay isusunod sa ... |
P-V | P-N | /PS | VP | ...kung paano tinatawag ang mga letra sa
alpabetong Ingles, |
P-N | P-N | /SYP | - | na kung ang a
daw ay /ey/ ang magiging ngalan,... |
P-N | P-N | /SYP | - | ... ang BATA ay /beytey/ ang magiging
basa. |
P-V | P-N | /PS | Va | Nakakatawa kundi man nakakaawa
ang ganitong katwiran. |
P-J | P-N | /SYP | - | Dapat unawain, ulitin natin, na ang ngalan
ng isang letra, ay iba sa pagpapatunog nito. |
P-J | P-N | /SYP | - | Sa Ingles man ay hindi laging /ey/ ang a
kapag naging bahagi ng salita. |
P-V | P-N | /PS | Vp | Tingnan ang mga salitang
bar, cake, ball, said, atb. |
P-J | P-N | /SYP | - | Ang tawag sa letra ay tulad lamang ng
... |
P-V | - | /_YP | VA | ... na karaniwan ay sumusunod sa ... |
P-V | P-N | /PS | VA | ...kung ano ang umiiral na tradisyon. |
P-V | P-N | /PS | VP | Hindi ngayo't nginalanan ang isang bata ng
Charles, sa halip na Carlos,... |
P-V | P-N | /SYP | Va | ... ang batang iyon ay magiging isa nang
Americano. |
P-N | P-N | /PS | - | Filipino pa rin ang bata ... |
P-N | P-N | /SYP | - | ...kahit ang kanyang pangalan ay
Charles. |
P-N | P-N | /PS | - | Bakit kung Carlos, Juan,
o Jose ang pangalan ng bata ... |
P-V | P-N | /IC | Va | ...ay hindi ito nagiging Kastila? |
P-N* | P-N | /SYP | - | Ang isa pang litaw na litaw na kahinaan
... ay ang hindi magandang mga salitang ... |
P-A/E | - | /P0 | - | ..., sa Ingles man daw, may mga
nabubuo ring hindi magagandang salita, ... |
P-A/E | P-V | /SYP | VP |
Ang iniisip nilang salita ay may impit o glottal sa dulo, |
P-J | P-N | /SYP | - | samantalang ang ITT ay wala. |
P-J | P-N | /PS | - | Ikalawa,
madaling remedyuhan iyon kung sakali man. |
P-J | P-V | /YPS | VP | Sa halip na /ay-ti-ti/ ay ganito ang
sabihin /ay-dobol T/. |
P-A/E | P-N | /SYP | - | Samantala, ang problema sa Filipino ay walang
remedyo. |
P-V | P-N | /PS | VP | Ngayon, ano ba ang dapat itawag o ingalan sa mga
letra ng alpabeto? |
P-V | P-N | /PS | VP | Para sa amin, dapat tawagin ang mga ito tulad
ng ... |
P-V | P-N | /PS | VP | ...kung paano tinatawag ang mga letrang Ingles,
... |
P-N | P-V | /PS | VP | Ngalang Ingles namang talaga ang ginagamit ng
bayan. |
P-N | P-V | /PS | - | Ito ang tradisyong
umiiral. |
Ngalan ng mga Letra ng Alpabeto 2 |
P-Pr | P-S | RF | Verb |
|
P-A/E | - | - | VP | ... kung may matutukoy na
aktwal na pinaggagamitan ng Abakada sa ... |
P-N | P-V | /PS | VP | Kapag Ingles ang inginalan sa mga letra ng
alpabeto, |
P-V | P-N | /PS | VP | magagamit
natin ito bilang mabisang kasangkapan sa ating pangangailangang intelektwal sa
kasalukuyang panahon. |
P-J | P-N | /SYP | - |
Ang ngalan ng mga letra ayon sa Abakada ay maaari lamang sa mga karaniwang salita, |
P-V | P-N | /SYP | VP | ngunit ang alpabeto
ng isang wika ay ginagamit hindi lamang sa ... |
P-N | P-V | /PS | VP | Mga
titik-Romano kapwa ang ginagamit sa palabaybayan ng mga wikang Filipino at Ingles. |
P-V | P-N | /PS | VP | Maiiwasan ang
pagkalito ng mga mag-aaral ... |
P-J | P-N | /PS | VP | ... kung isa na lamang ang gagamiting
ngalan o tawag sa mga letra. |
P-V | P-N | /PS | VP | Gamitin man ang ngalang Ingles sa
mga letra, |
P-V | P-N | /PS | Vp | mananatili pa rin ang likas
na kakanyahan ng ating wika ... |
P-N | P-N | /SYP | - | ...na kung ano ang bigkas ay siyang sulat, |
P-N | P-N | /SYP | - | at kung ano ang sulat ay
siyang basa. |
P-V | P-N | /PS | VP | At higit sa lahat, matatamo ng Filipino ang
pagtanggap at respeto ng bayan ... |
P-V | P-N | /SYP | VP | ... kung ang ngalan ng mga letra ng alpabeto ay
iaangkop sa kasalukuyang tradisyon. |
Halimbawa: IV D. 2. a. (1) Mga pangngalan |
P-Pr | P-S | RF | Verb |
|
P-V | P-N | /PS | Va | Nakatapos ng pagdodoktor ang anak na
matiyaga. |
P-N | P-N | /SYP | - | Ang tagumpay ng anak ay tagumpay rin ng
mga magulang. |
P-V | P-N | /PS | VA | Hindi matatapatan ng salapi ang pagtingin
ng magulang sa anak. |
P-V | P-N | /PS | Va | Naging inspirasyon ng buong klase ang
kasipagan ni Maria. |
P-V | P-N | /PS | VP | Hindi nabigo ang pagtititwala ng lahat
kay Maria. |
P-N | P-V | /SYP | VP | Ang Mariang sinasabi ko sa iyo ay taong
asawa ni Mang Tiago. |
P-V | P-N | /PS | VA | Nagpalabas ng kautusan ang bagong
Pangulo ... |
P-V | P-N | /PS | VP | ... na linising lahat ang mga estero. |
P-V | P-A | /PS | VP | Sa opisyal na pulong ko na iuulat ang akin. |
P-V | P-J | /PS | VP | Laging pinagpapala ng Diyos
ang mabait. |
P-J | P-N | /SYP | - | Ang umawit sa ating palatuntunan ay tanyag
sa buong daigdig. |
P-N | P-V | /PS | VA | Kalihim ko ang bumasa ng akin sa opisyal
na pulong. |
P-J | P-N | /PS | - | Karaniwang tahimik at walang bagabag ang buhay
ng mabait. |
P-J | P-N | /SYP | - | Ang pangngalan ng umawit ay tanyag sa buong
daigdig. |
P-V | P-N | /PS | VP | Hindi ko malilimot ang kanyang ginagawang
tulong sa akin. |
P-A/E | P-N | /SYP | - | Ang Diyos ay laging may gantimpala
sa mabait. |
P-A/E | P-N | /PS | - | Walang katapusan ang papuri ng mga nakinig
sa umawit. |
P-N* | P-V | /PS | VA | Ako, ang inyong ama, ang magpapasya |
P-N | P-N | /PS | - | Isang pilantropo si Don Digno. |
P-V | P-N | /PS | VA | Nagsisisi ang ama sa pagpapalayaw
sa anak niya. |
Halimbawa: IV D. 2. c. (2) (a) Mga pangabay na kataga |
P-Pr | P-S | RF | Verb |
|
P-V | P-N | /PS | | Nailigtas ba ang mga minerong ...? |
P-V | P-N | /PS | | Kumain kasi ng maraming ginatan
ang bata ... |
P-V | P-N | /PS | | ... kaya sumakit ang tiyan nito. |
P-V | P-N | /PS | | Darating kaya nang maaga ang
mga panauhin? |
P-A | P-N | /PS | | Naroon na sa pulong ang mga
kasapi ng ... |
P-V | P-N | /PS | | Ninanais sana ng aming punong barangay namag-isip
kami ng mga bagong proyekto. |
P-V | P-N | /PS | | Tinutulan daw ng karamihan ang
kanyang mungkahi ... |
P-J | P-N | /PS | | ... sapagkat marami raw ang
salaping kakailanganin. |
P-V | P-N | /PS | | Ngunit isinaalang-alang din ang kanyang
ikalawang mungkahi na |
P-V | P-N | /PS | | magtayo rin sila ng
kooperatiba na tulad sa ibang pook. |
P-N | P-V | /PS | | Alangan naman yata na sila pa ang
lumapit sa atin. |
P-V | P-N | /PS | | Alam pala ng kanyang nanay ang
nangyaring sakuna. |
P-V | P-J?N | /PS | | Naiwan tuloy ang matanda upang ... |
P-V | P-N | /PS | | ... upang ayusin ang kaunting gusot
sa kanilang pamilya. |
P-V | P-N | /PS | | Pupunta nga raw sa bukid ang
magsasaka upang ... |
P-V | P-N | /PS | | ... upang araruhin
na ang kanyang linang. |
P-V | P-N | /IC | | Hindi ka man lamang/lang nagpasabi
sa amin at nang ... |
P-V | P-N | /SYP | | ... at nang kami ay nakadamay sa inyo. |
P-V | P-N | /PS | | Umalis man sila ... |
P-J | P-N | /YPS | | ... ay panatag ang
kanilang kalooban. |
P-V | P-N | /PS | | Kumain muna sila bago umalis. |
P-V | P-N | /PS | | Naghihintay pa siya hanggang
ngayon. |